ثبت نام   |   جستجوی پیشرفته
 
 

 

کمينه
تعاریف و مفاهیم

عشایرکوچنده: به مردمی عشایرکوچنده گفته می‌شود که حداقل سه ویژگی زیر را داشته باشند:

الف- ساخت اجتماعی قبیله‏ای: هر فرد این جامعه خود و خانواده‌اش را متعلق و وابسته به یک گروه اجتماعی بزرگتر و معمولاً خویشاوند می‌داند و غالباً به آن مباهات می‌کند.

ب- اتکای معاش به دامداری: تامین معاش خانوارهای عشایر متکی بر دامداری است و اگر منابع دیگری برای معاش وجود داشته باشد، حالت فرعی و جنبی دارد، مانند زراعت محصولاتی مانند گندم و جو یا تولید مصنوعاتی مانند قالی و خورجین.

ج- شیوه زندگی مبتنی بر کوچ: چون معیشت عشایر کوچنده متکی بر دامهایی است که آن‏ها را در مراتع طبیعی می‌چرانند، لذا با تغییر فصل از نقطه‌ای به نقطه‌ دیگر و از منطقه‌ای به منطقه دیگر کوچ می‌کنند و فصل سرد را در قشلاق و فصل گرم را در ییلاق بسر می‌برند.

 کوچ عشایری: عبارت است از حرکت خانوار عشایری از نقطه‌ای به نقطه دیگر با هدف استفاده از منابع طبیعی برای چرای دام. این کوچ معمولاً با شرکت همه اعضای خانوار، بار و بنه، اثاثه منزل و سرپناه قابل حمل و به طور تاریخی و معمول، بین ییلاق و قشلاق و برعکس، همراه با ایل و طایفه یا رده‌هایی از آن انجام می‌گیرد.

 کوچ ییلاقی: کوچی است که از قشلاق آغاز ‌می‌شود و به جانب سرزمین ییلاقی جریان می‌یابد.

 کوچ قشلاقی: کوچی است که از ییلاق آغاز می‌شود و رو به سوی قشلاق دارد.

 مسیرکوچ: خط سیر حرکت واحد کوچنده از ییلاق به قشلاق و برعکس را مسیر کوچ آن واحد می‌نامند.

 ییلاق: محدوده زیست و قلمرو جغرافیایی که عشایر تمام یا قسمتی از تابستان را در آن بسر می‌برند "ییلاق یا سردسیر" می‌گویند.

قشلاق: محدوده زیست و قلمرو جغرافیایی که عشایر تمام یا قسمتی از زمستان را در آن بسر می‌برند "قشلاق یا گرمسیر" می‌نامند.

 ایل: شامل طایفه‌های متعددی است که به علت همخونی و خویشاوندی یا دلایل اجتماعی، سیاسی و... با یکدیگر متحد هستند و معمولاً در یک محدوده جغرافیایی که قلمرو ایل به حساب می‌آید زندگی می‌کنند. طایفه‌های یک ایل معمولاً با هم خویشاوندی‌های دور نسبی و سببی دارند.

طایفه: مشخص‌ترین و مهمترین چارچوب اجتماعی عشایر، طایفه است که شامل جماعتی است که غالباً با هم خویشاوندی دور و نزدیک دارند و در چند یا چندین نسل پیش نسباً یا سبباً به مبنای مشترکی رسیده‌اند. فرد عشایری در بیان وابستگی و تعلقش غالباً از طایفه خود نام می‌برد.

طایفه مستقل: هر طایفه که در حال حاضر جزو ایلی به حساب نیاید طایفه مستقل نامیده می‌شود.

کوچک‏ترین رده (غیرموقت) یا واحد آماری در جامعه عشایری: منظور از کوچک‏ترین رده (غیر موقت) در هر ایل یا طایفه مستقل، آخرین رده قبل از خانوار در قالب تقسیمات داخلی ایلی است که از تعدادی خانوار که قاعدتاً با یکدیگر بستگی‌های نزدیک خونی دارند و یا سبباً با یکدیگر فامیل می‌باشند تشکیل شده است، موقتی نبوده و دارای ثبات نسبی می‌باشد.

 خانوار عشایر کوچنده: خانوار عشایر کوچنده، خانواری است که عضو جامعه عشایر کوچنده باشد. یعنی دارای وابستگی ایلی باشد، بین ییلاق و قشلاق کوچ کند و تامین معاش او به طور عمده متکی به دامداری باشد.