تاریخچه تولید آمار بازرگانی
بازرگانی داخلی:
بخش‌بازرگانی یکی ازبخش‌هـای عمده‌اقتصادایـران اسـت‌که‌باتوجه‌به‌ماهیـت‌و ویژگیـهای آن ازاهمیـت‌خاصـی برخورداربـوده وازایــن رودرتصمیــم گیریــهاو سیاستگذاریهای اقتصادی واجتمـاعی همواره‌جایگاه‌مشخصـی رابـه خوداختصـاص‌داده است.علیرغم اهمیت‌این بخش‌دراقتصادکشور، جمع آوری آمارواطلاعات‌درایـن زمینـه بسیارمحدودبوده‌است. نخستین آمارگیری از کارگاههای بازرگانی، درسال 1332 در شهر تهران و در سال 1336 در شهر اصفهان، توسط اداره کل آمار عمومی اجرا شد. از سال 1344الی 1351 آمارهایی توسط وزارت دارایی وقت، و وزارت اقتصاد وقت، انتشار یافت. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز در ارتباط با تنظیم حساب‌های ملی، از سال‌ها قبل نسبت به جمع‌آوری آمارهای بازرگانی، اقدام کرده است.مرکز آمار ایران، طی سال‌های 1355 و 1356، در قالب اجرای دو طرح نمونه‌گیری آزمایشی که یکی در شهر رشت و دیگری در شهرهای تهران، زاهدان، کرمانشاه و خرمشهر انجام شد، اقداماتی را در این زمینه آغاز کرد. در سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال‌های 1355 و 1365 و آمارگیری جاری جمعیت 1370 نیز آمارهایی در مورد کارگاههای بازرگانی درسطح کشورگردآوری شد. در اواخر سال 1366 و اوایل سال 1367، آمارگیری از کارگاههای خرید و فروش کالا در نقاط شهری، به مقیاس وسیع توسط مرکز آمار ایران به مرحله اجرا درآمد. سپس در سال 1369، اطلاعات آماری کارگاههای مذکور، در دو زیرجامعه شهری و روستایی گردآوری شد. در سال 1373، طرح آمارگیری از کارگاههای بازرگانی (محل خرید و فروش کالا)، به صورت نمونه‌ای اجرا شد. به‌علاوه، آمار انواع معاملات ثبت شده در دفاتر ثبت اسناد، اطلاعات آماری در زمینه شرکت‌های تعاونی شهری، از سال 1339 و آمار شرکت‌های تعاونی روستایی، ازسال 1342 از سازمان‌های ذی‌ربط اخذ و در سالنامه‌های آماری کشور درج شده است.
بازرگانی خارجی:
آمار بازرگانی خارجی ایران از سال 1279 به طور مستمر توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران تهیه و منتشر می‌شود.آمارهای بازرگانی خارجی، از سالنامه‌های آمار بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران، استخراج می شود.
اقلام آماری
- کارگاههای عمده‌فروشی، خرده‌فروشی و تعمیر وسایل نقلیه و کالاهای شخصی و خانگی نقاط شهری و روستایی
- تعداد شاغلان
- تعداد كارگاه ها
- بر حسب فعالیت و طبقات کارکن
- برحسب طبقات کارکن و استان
- کارگاههای خدمات کسب و کار
- تراز بازرگانی خارجی کشور
- ارزش مبادلات بازرگانی خارجی
- مقدار و ارزش واردات برحسب قسمت‌های تعرفه گمرکی
- مقدار و ارزش صادرات غیر نفتی برحسب قسمت‌های تعرفه گمرکی
- مقدار و ارزش واردات و صادرات برحسب قسمت‌ها و فصل‌های تعرفه گمرکی
- شرکت های تعاونی تامین نیاز مصرف کنندگان(مشخصات عمومی )
- شرکت های تعاونی خدماتی( مشخصات عمومی)
- شرکت های تعاونی روستایی (مشخصات عمومی)
- آمار انواع معاملات ثبت شده در دفاتر ثبت اسناد و املاک(سازمان ثبت اسناد و املاک کشور)
اهم فعالیتها، طرح‌ها و سرشماری‌ها
|
سال
|
عنوان فعاليت، طرح يا سرشماري
|
روش اجرا
|
دستگاه مجری
|
|
1334 تاکنون
|
انتشار سالنامه آمار بازرگانی خارجی ایران
|
--
|
گمرک جمهوری اسلامی ایران
|
|
1332
|
نخستین آمارگیری از کارگاههای بازرگانی، در شهر تهران
|
--
|
اداره کل آمار عمومی
|
|
1339 تا کنون
|
توليد اطلاعات آماری در زمینه شرکت‌های تعاونی شهری
|
--
|
سازمان مرکزی تعاون
|
|
1342 تا کنون
|
توليد آمار شرکت‌های تعاونی روستایی
|
--
|
سازمان مرکزی تعاون روستایی
|
|
1344
|
اجراي طرح بازرگانی داخلی
|
--
|
وزارت دارایی، اداره کل آمار بازرگانی
|
|
1345
|
سرشماری از کارگاههای عمده‌فروشی شهر تهران و حومه
|
سرشماری آزمایشی
|
وزارت اقتصاد ، اداره کل آمار
|
|
1346 تا 1351
|
آمارگیری نمونه‌ای از اطلاعات مربوط به کارگاههای بازرگانی250 شهر کشور
|
--
|
وزارت اقتصاد وقت، اداره کل آمار
|
|
1355،1365
|
سرشماری عمومی نفوس و مسکن( آمار کارگاههای بازرگانی)
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1367 ، 1366
|
آمارگیری از کارگاههای خرید و فروش کالا در نقاط شهری
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1368
|
انتشار نتایج آمارگیری از کارگاههای خدمات وسایل نقلیه موتوری
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1369
|
آمارگیری از کارگاههای خرید و فروش کالا در نقاط شهری و روستایی
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1372،1369
|
انتشار نتایج آمارگیری از کارگاههای خدمات خصوصی خانوار
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1382،1380،1373،1369
|
انتشار نتایج آمارگیری از کارگاههای خدمات هنری فرهنگی وورزشی
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1373،1369
|
انتشار آمارکارگاههای محل خرید وفروش کالا
|
نمونه ای
|
مرکز آمار ایران
|
|
1370
|
آمارگیری جاری جمعیت( آمار کارگاههای بازرگانی)
|
نمونه گیری
|
مرکز آمار ایران
|
|
1372
|
انتشار نتایج طرح آمارگیری خدمات خیریه و مذهبی کشور
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1374
|
انتشار نتایج آمارگیری ازفعالیتهای ورزشی داخل کارگاههای کشور
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1377،1380،1382،1383
|
انتشار نتایج آمارگیری از کارگاههای بازرگانی
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1380 - 1378
|
آمار بازرگانی خارجی کشور بر حسب طبقه بندی بین المللی رشته فعالیتها(ISIC )وکالا ها وخدمات (CPC
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1380،1382
|
نتایج آ مارگیری ازبنگاههای معاملات ملکی
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1382
|
انتشار نتایج آمارگیری از کارگاههای خدمات آرایش و پیرایش
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1382،1383،1385
|
انتشار نتایج آمارگیری از خدمات کسب وکار
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1382
|
انتشار نتایج آمارگیری از کارگاه های ارائه دهنده خدمات حفظ بهداشت محیط، تدفین، گرمابه، سونا و ماساژ
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1382
|
انتشار نتایج آمارگیری از کارگاه های خدمات شستشوی منسوجات
|
--
|
مرکز آمار ایران
|
|
1382،1384
|
انتشار نتایج آمارگیری از کارگاههای خدمات فرهنگی و هنری
|
--
|
مرکز آمار ایران
|